Ne tip kişisel yüzdürücü tercih edilmelidir? Dünya standart uygulamalarında işlevlerine göre beş kategoride kişisel yüzdürücü donanım tipi vardır.

Tip I – Açık deniz Can yeleği: Kurtarmanın ulaşma imkânının zaman aldığı, yavaş olduğu yerlerde. Çoğu bilincini kaybetmiş kişiyi yüzükoyun durumundan sırt üstü pozisyonuna getirir. Ama havalelidir, iridir. Kolay görülebilir renklere sahiptir.

Tip II – Yakın Kıyı Yüzdürücüsü: Kurtarmanın ulaşma imkânının hızlı olabileceği yerlerde. Tip I’ den daha az havalelidir. Kimi bilincini kaybetmiş kişiyi yüzükoyun durumundan sırt üstü pozisyonuna getirir, çoğu kişiyi çevirmez.

Tip III – Yüzdürme Yardımcısı: Kurtarmanın ulaşma imkânının hızlı olduğu yerlerde. Özellikle su sporlarında rahat hareket imkânı sağlar. Kullanıcının başını arkaya doğru tutma zorunluluğu en büyük dezavantajıdır. Kaba denizde kişinin yüzüne sürekli dalgalar vurur ve uzun süreli hayatta kalma şartlarına uygun değildir.

Tip IV – Atılabilir Donanım: Kurtarma imkânının hemen yakında olduğu yerlerde, özellikle gemi trafiği olan yerlerde. Bilincini yitirmiş kişiler, yüzme bilmeyenler ve çocuklar için uygun değildir. Can simidi olarak ta bilinir.

Tip V – Özel Kullanımlı Donanımlar: Genelde tercih gören şişebilir özellikli yüzdürücülerdir. Yüzdürme oranları çok yüksektir. Çoğunlukla bilinçsiz kişiyi yüzükoyun durumundan sırt üstü pozisyonuna çevirir ve hava yolları açık kaldığından soluk alabilmelerini sağlar. Hareket kabiliyeti çok verimlidir. Otomatik veya manüel çalışanları vardır. Otomatik olanlarda su ile temas olduğunda hava tüpü kendinden devreye girer. Bu tip can yeleklerinin CO2 tüplerinin güncellenmesi, kontrol edilmesi ve donanımın zedelenmemesi gerekir.

Tüm tiplerdeki kişisel yüzdürücülerin kişinin ağırlığına, bedenine uygun olması ve doğru giyilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Burada esas olan deniz etkinliğinin çeşidi ve risk faktörüdür. Özellikle sabit omurgalı tekne yarışlarında gövde ve arma üzerindeki kuvvet yükleri hareketli salma teknelerine oranla çok daha yüksektir. Suya düşebilecek kişinin yaralanmış olması her zaman ihtimal dâhilinde tutulmalıdır. Bir yarış ortamı, risklerin her anlamda zirveye taşındığı veya kolayca taşınabileceği bir etkinliktir.

Kişisel Yüzdürücü Donanımlar bazında, Tip III kapsamındaki yüzdürücü yardımcıları kurtarma imkânlarının zaman alacağı yerlerde hayatta kalma şansını azaltabilir. Bu tip yüzdürücüler kişiyi su üzerinde tutarlar ve suda yüzer şekilde dik kalmalarını sağlarlar. Ama özellikle bilinç kaybında yetersiz kalırlar. Bu yüzden genelde su kayağı, kano ve dingi yelkenciliğinde kullanılırlar. Tip I veya Tip V kapsamında olan can yelekleri ise, özellikle Tip V’ in şişebilir tipleri ve otomatik veya manüel tercihleriyle hem harekette rahatlık sağlarlar, hem de etkinlik ortamının riskine göre karşılaşıldığında hayatta kalma şansını arttırırlar. Şişebilir Tip V grubuna girenler, Tip III Yüzdürücü yardımcılarından daha maliyetli olabilirse de, risklerin yanında bu maliyet göz ardı edilmelidir.

Yıllar önce yarış yöneticiliği esnasında her türlü olumsuz şartla karşılaştığımdan ve kimi zaman da şişme botlar üzerinde görev aldığımdan kendi yüzdürücümü kendim almaya karar verdiğimde, tercihim maliyetine bakmadan Tip V şişebilir bir can yeleği olmuştu. Sürekli yarışçı riski içinde olmadığımdan ve kolay kurtarılabileceğim ortamları değerlendirerek manüel tipi seçmiştim. Sürekli yarışıyor olsaydım, otomatiği seçerdim.

Kontrolsüz risklerden uzak kalabilmek dileğiyle….

20/01/2013 – 18.25